Chung cư - Chậm làm sổ đỏ, không có tác dụng nếu chỉ phạt chủ đầu tư

Hương Mộc
Xử phạt các chủ đầu tư chậm làm sổ đỏ cho cư dân thì Nhà nước được hưởng, phía chủ đầu tư chịu thiệt nhưng ngược lại nếu chủ đầu tư tiếp tục không làm thì việc phạt tiền chậm làm sổ đỏ cũng chỉ là vô nghĩa.


Hiện nay, tình trạng các chung cư đi vào sử dụng đã nhiều năm, khách hàng mua nhà hoàn tất các nghĩa vụ tài chính với phía chủ đầu tư rồi nhưng việc chủ đầu tư chậm trễ làm các thủ tục để cơ quan quản lý nhà nước cấp sổ đỏ diễn ra phổ biến ở HN.

Bỏ ra một số tiền lớn để mua nhà, nhưng hàng ngàn người dân lại rất mệt mỏi vì chờ đợi cơ quan nhà nước cấp sổ đỏ công nhận quyền sở hữu chính căn nhà của gia đình mình. Trên thực tế cho thấy, chúng ta đã đến lúc phải xem xét lại cơ chế quản lý và tìm ra các biện pháp phù hợp với tình hình thực tiễn để đẩy nhanh tiến độ làm sổ đỏ, đảm bảo các quyền lợi cho cư dân khi mua chung cư.

Năm 2015 vừa quan, ông Tô Đại Diễm đã chuyển về chung cư Meco Complex, tại ngõ 102 Trường Trinh ở, sau khi về ông được chủ đầu tư thông báo nộp các hồ sơ để làm sổ đỏ. Nhưng đã hơn 1 năm trôi qua, kết quả cho đến hiện tại vẫn chưa thấy chủ đầu tư phản hồi lại về vấn đề sổ đỏ đã làm được hay chưa.

Sốt ruột với tình hình, ông quyết định tới trụ sở chủ đầu tư xin lại hồ sơ để tự tìm cách đi làm sổ đỏ: "Tôi nộp hồ sơ ngay từ khi mới nhận nhà về ở, khoảng 1 năm nay rồi không hiểu sao vẫn chưa có sổ đỏ. Chủ đầu tư có trao đổi lại là ai có nhu cầu thì nộp hồ sơ, nhưng khi tôi đến văn phòng chủ đầu tư thì vẫn thấy hồ sơ trong ngăn kéo, do tuổi đã cao, tôi cũng muốn hoàn thiện  nhanh gọn đi, sau này đỡ lo lắng".

Hàng trăm hộ gia đình sống ở trong chung cư này đều bức xúc khi bỏ nhiều tiền ra để mua nhà ở dự án, nhưng chủ đầu tư lại rất thờ ơ, ngâm hồ sơ của khách hàng, một số ít hộ gia đình ở tòa nhà đã có sổ đỏ.
Chung cư - Chậm làm sổ đỏ, không có tác dụng nếu chỉ phạt chủ đầu tư

Không chỉ riêng tại chung cư Meco Complex mà ở nhiều khu chung cư khác (Cao cấp cũng có mà nhà thu nhập thấp cũng có), mỗi căn hộ có giá trị từ vài trăm triệu tới hàng tỉ đồng, khách hàng bỏ tiền ra mua nhà mà cứ như đi ở trọ vì quyền sở hữu nhà của mình vẫn chưa có. Kéo theo đó là hàng loạt các hệ lụy đi kèm: việc mua bán, chuyển nhượng sẽ rất khó khăn.

Chị Vũ Thái Ninh sống tại khu đô thị Sài Đồng, quận Long Biên, Hà Nội cho biết, chị đã chờ đợi hơn 2 năm mà vẫn chưa có sổ đỏ, chủ đầu tư hứa làm rồi lại thất hứa, chị nói "Bây giờ các cơ quan chức năng cần phải xem xét xử lý các chủ đầu tư chậm làm sổ đỏ như thế nào, phải bảo vệ cho cư dân bởi vì họ rất vất vả trong việc kiếm tiền để mua nhà, rồi giờ lại vất vả để nuôi sống bản thân cũng như gia đình".

Nghị định số 43 năm 2014 của CP hướng dẫn thi hành luật đất đai có quy định, sau khi công trình được hoàn thành, chủ đầu tư có trách nhiệm gửi cho Sở tài nguyên và Môi trường các giấy tờ để làm thủ tục đăng ký và cấp sổ đỏ cho cư dân. Các cư dân đều cho biết, trước khi mua nhà, phía chủ đầu tư đều khẳng định sẽ làm sổ đỏ sau khi bàn giao nhà vài tháng. Thế mà nhiều khu chung cư đi vào sử dụng đến 2 - 3 năm rồi nhưng chủ đầu tư vẫn nợ sổ đỏ của dân, nhiều chủ đầu tư còn vòi vĩnh thêm tiền của dân mới làm sổ đỏ.

GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, nguyên nhân của thực tế này do cách thức quản lý của các cơ quan Nhà nước lỏng lẻo, trao quyền cho chủ đầu tư được làm đầy đủ các thủ tục, giấy tờ... sau đó nộp lại cho cơ quan nhà nước thụ lý và làm sổ đỏ. Thực tế, nhiều chủ đầu tư xây dựng nhà trái phép, không đúng quy hoạch và chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính... điều này phía cơ quan nhà nước sẽ không cấp sổ đỏ. Việc chủ đầu tư sai phạm mà cơ quan nhà nước không cấp sổ đỏ cho người dân là không phù hợp với thực tế, bởi vì lỗi không phải do người dân. Thay đổi cơ chế thì việc cấp sổ đỏ cho cư dân mới diễn ra hiệu quả được.

Giáo sư Đặng Hùng Võ cũng cho rằng, khi cư dân hoàn tất mọi thủ tục tài chính khi mua nhà với chủ đầu tư là cơ quan Nhà nước có thể cấp sổ đỏ luôn, còn chủ đầu tư sai phạm đến đâu thì xử phạt tới đó, nếu cần thiết thì xử phạt ngay trong quá trình xây dựng. Mức phạt chậm làm sổ đỏ cho cư dân của chủ đầu tư lên đến 1 tỷ. 

Theo GS Võ, việc xử phạt chỉ mang tính chất răn đe chứ không hiệu quả về hành vi quản lý. Hiệu quả về hành vi quản lý là việc cơ quan cấp trên yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phải cấp ngay, có như vậy thì người dân mới được hưởng. Còn việc xử phạt đối với chủ đầu tư thì Nhà nước được hưởng, chủ đầu tư chịu thiệt, việc họ nộp phạt xong thì tiếp tục không hoàn tất sổ đỏ cho người dân thì suy ra phạt chủ đầu tư là một việc vô nghĩa.